%100 Malt
bira nedir, ne işe yarar, faydalı mıdır, diğer biralardan farkı nedir? Birada
şeker olursa kilo mu aldırır, hasta mı eder? Kısacası %100 malt biranın, içine
şeker katılmış biradan hem sağlık hem de tat açısından ne farkı vardır?
Uzakdoğu’dan
Amerika’ya, Orta Doğu’dan Avrupa’ya pek çok ülke gezmiş ve bu ülkelerde sayısız
bira tadımı yapmış biri olarak bu geyiği sadece Türkiye’de gördüğümü söylesem
yanlış olmaz, benim fark etmediğim bir durum varsa affola. %100 malt birayı
Türkiye’de ilk çıkaran firma Tuborg. Yıllarca önümüze sunulan ve neredeyse
alternatifsiz olan Efes birasının içinde şeker olduğunu gayet akıllıca ve
bilinçli bir şekilde insanların gözünün içine soktular ve bira konusunda son
derece bakir ve bilgi yoksunu olan ülkemizde bir algı yaratmayı başardılar. Bu
sayede epey bir Pazar payı da kazandılar. Öyle ki neredeyse pek çok tekel
noktasında artık Efes ve Tuborg dolapları yan yana. “%100 malt bira” söylemi o
kadar tuttu ki ardından Bomonti ve Marmara’da buna katıldı, ama hiçbiri Tuborg
gibi değil. Demek ki biranın sadece %100 malt olması onun iyi olduğunu
göstermiyormuş. Tat meselesi tamamen farklı bir durum, içine şeker katılmış bir
biranın %100 malt biradan kötü olacağı diye bir kaide kesinlikle yok. Kaldı ki
Tuborg’un tadı, içinde şeker olan Efes’e göre daha tatlımsı. Peki bu nasıl
oluyor? Hani şekerli olan bira Efes idi?
Bir biranın
bira olabilmesi için en az %60 düzeyinde malt kullanılmalıdır. Kalan yüzdeleri
şeker, pirinç, mısır, glikoz gibi yan ürünler oluşturabilir. Bu yan ürünler
fermantasyon sırasında istenilen düzeyde alkol seviyesini oluşturmak için
yeterlidir. Öte yandan, biranın tadına katkı sağlamazlar ve kullanım amacı
yalnızca maliyetleri düşürmektir, bazen de biranın rengini açmak için
kullanılırlar. Aynı tür birayı %100 malt ve %60 malt-%40 şeker karışımı ile
yaparsanız aradaki tek fark %100 malt biranın daha dolgun bir tat profiline
sahip olmasıdır.
Sağlık
açısından değerlendirecek olursak, biranın içindekiler listesinde yer alan
şeker sizi korkutmasın, zira %100 malt bira da mayşeleme adı verilen enzimsel
bir aktiviteden geçirilerek maltın içinde bulunan nişasta şekere dönüştürülür.
Sonrasında maya da bu şekerleri yiyerek alkole dönüştürür. Yani ister sofra
şekeri olsun, ister maltın içindeki nişastadan elde edilmiş olsun, biranın
içinde zaten şeker vardır, alkol oluşumu için olmazsa olmazdır şeker. Bu
şekerin de büyük bir çoğunluğu maya tarafından tüketilerek alkole dönüşür, az
bir kısmı da biranın içinde kalır ama bu çok da önemli değildir.
Özetle,
biranın içinde yer alan şeker sadece maliyet düşürücü bir unsurdur, sağlık
açısından %100 malt biraya göre bir farkı yoktur. Özellikle şeker içeren sarışın
biralar daha hafif gövdelidir. Ben bunlara “bira suyu” diyorum. Gerçek bira
dediğin zaten %100 malt olmalı, bunun ekstradan gözümüze sokulması tamamen bira
pazarımızdaki açıktan kaynaklandı. Tuborg reçetesinden şekeri çıkararak Türkiye’deki
endüstriyel birada kaliteli üretimi bir adım öteye taşıdı. Yalnız, aynı Tuborg
içinde mısır şurubu, glikoz gibi bir çok ucuz yan ürün barındıran Leffe
biralarını Türkiye’ye ithal edip satmaya başladı ki “bu nasıl bir çelişkidir”
demeden de duramıyorum...